Ανίχνευση φρουρού λεμφαδένα στην ογκολογική χειρουργική μαστού

Οι λεμφαδένες που βρίσκονται στη μασχάλη δέχονται τη μεγαλύτερη ποσότητα αίματος από το σύστοιχο μαστό και αυτός είναι και ο λόγος που αποτελούν τις πρώτες θέσεις μετάστασης σε κακοήθεις όγκους του μαστού. Η ύπαρξη ή όχι μεταστάσεων στους μασχαλιαίους λεμφαδένες καθορίζει το στάδιο του όγκου και είναι μία από τις σημαντικότερες πληροφορίες που καθορίζουν την περεταίρω θεραπευτική αντιμετώπιση. Για τους λόγους αυτούς η εξέταση των μασχαλιαίων λεμφαδένων είναι απαραίτητη στην Ογκολογική Χειρουργική του μαστού.

Παλαιότερα, κάθε ογκολογική επέμβαση στο μαστό, περιλάμβανε υποχρεωτικά την πλήρη αφαίρεση όλων των λεμφαδένων της μασχάλης, ώστε αυτοί να εξεταστούν στο Παθολογοανατομικό Εργαστήριο. Αυτό συνέβαινε γιατί δεν μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε ποιοι από τους λεμφαδένες είχαν μεταστάσεις και ποιοι όχι. Αυτή η πλήρης αφαίρεση των λεμφαδένων (μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός) αύξανε τους χειρουργικούς χρόνους καθώς και τις ενδεχόμενες επιπλοκές και προβλήματα (διαταραχές αισθητικότητας, λεμφοίδημα άνω άκρου, κλπ) και αναγκαστικά εφαρμοζόταν σε όλες τις γυναίκες (ακόμα και σε αυτές που τελικά αποδεικνυόταν ότι δεν είχαν λεμφαδενικές μεταστάσεις).
Για τους λόγους αυτούς ανακαλύφθηκε η έννοια του ΦΡΟΥΡΟΥ ΛΕΜΦΑΔΕΝΑ.

Λεμφαδένας Φρουρός λέγεται ο λεμφαδένας εκείνος που πρώτος δέχεται το αίμα (και συνεπώς τις μεταστάσεις) από έναν κακοήθη όγκο του μαστού.
Η ανίχνευση του Λεμφαδένα Φρουρού είναι σημαντική κατά τη διάρκεια ενός ογκολογικού χειρουργείου μαστού, διότι κατά τη διάρκεια της επέμβασης αυτός αφαιρείται και αποστέλλεται για ταχεία βιοψία. Εάν η ταχεία βιοψία του φρουρού λεμφαδένα δείξει κακοήθη κύτταρα, τότε η επέμβαση προχωρά σε ολικό λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχάλης. Εάν όμως, η ταχεία βιοψία του φρουρού λεμφαδένα είναι αρνητική για κακοήθη κύτταρα, τότε δεν απαιτείται ολικός λεμφαδενικός καθαρισμός κι έτσι, όσοι ασθενείς δεν έχουν λεμφαδενικές μεταστάσεις δεν υποβάλλονται σε τέτοια επέμβαση χωρίς λόγο.

Η πλέον διαδεδομένη μέθοδος ανίχνευσης του φρουρού λεμφαδένα πραγματοποιείται με τη χορήγηση ραδιοκολλοειδούς σημασμένου με ραδιενεργό Τεχνήτιο (Tc99m) το οποίο συγκεντρώνεται πρώτα στον λεμφαδένα φρουρό και ανιχνεύεται με τη χρήση ειδικού ανιχνευτή στη μασχάλη.
Ακόμα πιο εξελιγμένη και πολλά υποσχόμενη μέθοδος είναι η χορήγηση φθορίζουσας ινδοκυανίνης και η ανίχνευσή της με ειδικές κάμερες υψηλής ευκρίνειας (Spy Elite System –  Novadaq©) η οποία είναι ασφαλής, χωρίς χρήση ραδιοϊσοτόπων και επιτρέπει την ανίχνευση του Φρουρού Λεμφαδένα με μεγάλη ακρίβεια.