Χολολιθίαση

 

Ως χολολιθίαση ορίζεται η δημιουργία χολόλιθων στην χοληδόχο κύστη, ένα μικρό όργανο σε σχήμα αχλαδιού το οποίο βρίσκεται στην άνω δεξιά κοιλιακή χώρα. Πρόκειται για μια εξαιρετικά συχνή πάθηση, η οποία επηρεάζει ασθενείς ανεξαρτήτως φύλου. Η χολολιθίαση αποτελεί ένα πολύ συχνό αίτιο δυσπεπτικών διαταραχών, το οποίο ωστόσο θεραπεύεται εύκολα με μια απλή χειρουργική επέμβαση.

Η χοληδόχος κύστη βρίσκεται κάτω από το ήπαρ, και είναι υπεύθυνη για μερικές πολύ σημαντικές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος. Βασική αυτών είναι η συγκέντρωση του πεπτικού υγρού, κοινώς χολή, το οποίο παράγεται από το ήπαρ.

 

 

Πώς προκαλείται η χολολιθίαση;

Υπάρχουν πολυάριθμοι παράγοντες κινδύνου εμφάνισης χολολιθίασης, οι οποίοι επηρεάζουν τους ασθενείς με διαφορετικό τρόπο. Αυτοί περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

• Παχυσαρκία
• Προχωρημένη ηλικία
• Εγκυμοσύνη
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Κληρονομικότητα
• Γρήγορη απώλεια βάρους
• Διατροφή πλούσια σε λιπαρά
• Θεραπεία με συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές (οιστρογόνα ή στατίνες)
• Χρόνια λήψη αντισυλληπτικών
• Νόσος Crohn
• Υπερλιπιδαιμία

Ωστόσο, τα ακριβή αίτια πρόκλησης χολόλιθων παραμένουν ακόμη άγνωστα. Σύμφωνα με τα στατιστικά, υπάρχουν τέσσερις μέθοδοι σχηματισμού χολόλιθων στην χοληδόχο κύστη:

• Περίσσεια χοληστερόλης: Βασική λειτουργία του πεπτικού υγρού της χολής είναι η διάσπαση της περισσευούμενης χοληστερόλης που παράγεται στο ήπαρ. Εάν το ήπαρ παράγει πολλή περισσότερη χοληστερόλη, από αυτήν που μπορεί να διαλύσει η χολή, τα ποσοστά που περισσεύουν μπορούν να δημιουργήσουν κρυστάλλους.
• Περίσσεια χολερυθρίνης: Η χολερυθρίνη αποτελεί ένα υποπροϊόν της διάσπασης των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η περίσσεια χολερυθρίνης προκαλείται όταν ο οργανισμός καταστρέφει μεγαλύτερη ποσότητα ερυθρών αιμοσφαιρίων από το φυσιολογικό, ή όταν το ήπαρ εξασθενεί με κάποιον τρόπο και δυσκολεύεται να επεξεργαστεί τη χολερυθρίνη σε χολή.
• Ανεπάρκεια χολικών αλάτων: Τα χολικά άλατα αποτελούν βασικό συστατικό της δημιουργίας του πεπτικού υγρού της χολής. Ορισμένες παθήσεις προκαλούν δυσαπορρόφηση χολικών αλάτων, με αποτέλεσμα τη μείωση των επιπέδων χολής και την αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα.
• Χολόσταση: Ως χολόσταση ορίζεται η αδράνεια της χοληδόχου κύστης και των χοληφόρων πόρων της. Σε περιπτώσεις ανεπαρκούς κίνησης, η χολή συσσωρεύεται και σχηματίζει πέτρες.

 

Ποια συμπτώματα προκαλεί;

Συνήθως, η χολολιθίαση είναι ασυμπτωματική, έως ότου οι εναποθέσεις προκαλέσουν απόφραξη και φλεγμονή. Εάν αυτό συμβεί, τότε ο ασθενής ενδέχεται να παρατηρήσει συμπτώματα όπως ο έντονος πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα, ναυτία και τάση προς έμετο. Οι ενδείξεις αυτές μπορεί να είναι περιστασιακές, ή να παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Άλλα, εξίσου σοβαρά συμπτώματα της χολολιθίασης αποτελούν τα παρακάτω:

• Πυρετός
• Οξύς πόνος στην κοιλιακή χώρα με αντανάκλαση στην πλάτη
• Αίσθηση φουσκώματος
• Δυσπεψία
• Οίδημα στην κοιλιακή χώρα
• Ευαισθησία κατά το άγγιγμα
• Ίκτερο (κιτρίνισμα στα μάτια και στο πρόσωπο), αποχρωματισμένα κόπρανα ή και ούρα πολύ σκούρα, σαν κονιάκ

 

Χολολιθίαση: Διάγνωση

Η διάγνωση της χολολιθίασης ξεκινά με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, καθώς και με κλινική εξέταση. Ο ιατρός θα συνεξετάσει τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ασθενής, και με βάση τα αποτελέσματα θα παραγγείλει τις απαραίτητες εργαστηριακές εξετάσεις για να οριστικοποιήσει τη διάγνωση. Αυτές περιλαμβάνουν αρχικά αιματολογικό έλεγχο, για τον εντοπισμό φλεγμονής, ίκτερου ή άλλων επιπλοκών. Έπειτα, ο ιατρός θα συστήσει υπερηχογραφικό έλεγχο, μέσω του οποίου θα διαγνώσει τον ενσφηνωμένο λίθο. Άλλες εξετάσεις ενδέχεται να περιλαμβάνουν σπινθηρογράφημα HIDA ή ακόμα και μαγνητική τομογραφία. Η διάγνωση είναι σημαντική, καθώς πρέπει να καθοριστεί ο ακριβής τρόπος αντιμετώπισης και να αποφευχθούν επιπλοκές οι οποίες μπορούν να δυσχεράνουν την κατάσταση.

 

Χολολιθίαση: Θεραπεία & Αντιμετώπιση

Η συντηρητική θεραπεία της χολολιθίασης δε φαίνεται να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα, καθώς οι χολόλιθοι δεν μπορούν να διασπαστούν, να απορροφηθούν ή να αποβληθούν με κάποιο τρόπο από τον ανθρώπινο οργανισμό. Ως εκ τούτου, η φαρμακευτική αντιμετώπιση δεν συνίσταται σε περιπτώσεις χολολιθίασης.

Η πιο συνηθισμένη κι ασφαλής μέθοδος αντιμετώπισης των λίθων στη χοληδόχο κύστη είναι η χολοκυστεκτομή, μια επέμβαση για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης. Η αφαίρεση χολής πραγματοποιείται πλέον λαπαροσκοπικά και ρομποτικά, προσφέροντας εξαιρετικά αποτελέσματα για τον ασθενή. Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, η οποία πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία. Ο ιατρός δημιουργεί 3-4 μικρές τομές πέριξ της περιοχής της χοληδόχου κύστεως στο κοιλιακό τοίχωμα, από τις οποίες εισάγει τα ειδικά εργαλεία. Η ρομποτική και λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή προσφέρει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, μειωμένο χειρουργικό τραύμα και ταχεία επάνοδο στην καθημερινότητα.

 

Ο εξειδικευμένος Γενικός Χειρουργός Σπύρος Χ. Ανδρικόπουλος έχει μετεκπαιδευτεί στη λαπαροσκοπική και ρομποτική χειρουργική του πεπτικού συστήματος σε πολυάριθμα νοσοκομεία της Μ. Βρετανίας. Διατελεί διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής του Λευκού Σταυρού Αθηνών. Εάν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη χολολιθίαση, ή για οποιαδήποτε άλλη ανάγκη σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.