Επιγαστρική κήλη

 

Η επιγαστρική κήλη αποτελεί μία από τις συχνότερες μορφές κοιλιοκήλης, με χαρακτηριστική εντόπιση στην περιοχή ανάμεσα στον ομφαλό και στο στέρνο. Παρότι μπορεί να παραμένει ασυμπτωματική για μεγάλο διάστημα, σε ορισμένες περιπτώσεις εξελίσσεται και προκαλεί ενόχληση, πόνο ή σοβαρότερες επιπλοκές. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η σωστή διάγνωση παίζουν κρίσιμο ρόλο στην πρόληψη και στη θεραπεία.

 

Τι είναι η επιγαστρική κήλη;

Η επιγαστρική κήλη ή κήλη λευκής γραμμής προκαλείται όταν λιπώδης ιστός ή σπανιότερα εντερικό περιεχόμενο προβάλλει μέσω ενός αδύναμου σημείου της λευκής γραμμής, του συνδετικού ιστού που ενώνει τους δύο ορθούς κοιλιακούς μύες. Αυτό το σημείο της κοιλιακής χώρας θεωρείται ανατομικά ευάλωτο, γεγονός που εξηγεί γιατί εμφανίζονται πολλές φορές κήλες σε αυτή την περιοχή. Οι επιγαστρικές κήλες είναι συχνότερες σε άνδρες 20-50 ετών, αλλά μπορούν να παρουσιαστούν και σε γυναίκες ή παιδιά.

Το πρόβλημα συχνά περνά απαρατήρητο. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθεί, προκαλώντας πόνο, αίσθημα πίεσης ή καύσου, ειδικά κατά την κίνηση ή μετά από γεύματα. Η διάγνωση της επιγαστρικής κήλης γίνεται συνήθως κλινικά, ενώ σε δυσδιάκριτα περιστατικά απαιτούνται απεικονιστικές εξετάσεις, όπως το υπερηχογράφημα ή η αξονική τομογραφία.

 

Αίτια και παράγοντες κινδύνου

Ο κύριος μηχανισμός δημιουργίας αφορά την αδυναμία της λευκής γραμμής. Μέσα από το χάσμα αυτό, ο ιστός προβάλλει προς το δέρμα, σχηματίζοντας την κήλη. Η πίεση στην κοιλιά ή η εξασθένιση του συνδετικού ιστού μπορεί να προκαλέσει τη ρήξη. Η σταθερότητα του κοιλιακού τοιχώματος είναι απαραίτητη για την υποστήριξη των εσωτερικών οργάνων και τη διατήρηση της ενδοκοιλιακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα.

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Παχυσαρκία ή απότομη αύξηση βάρους
• Δυσκοιλιότητα και καταπόνηση στην αφόδευση
• Πολλαπλές κυήσεις, ιδιαίτερα κοντινές χρονικά
• Έντονη σωματική προσπάθεια, όπως η άρση βαρών
• Επίμονος βήχας, ιδιαίτερα σε καπνιστές
• Προηγούμενες επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα
• Συγγενείς ανατομικές ιδιαιτερότητες
• Οικογενειακό ιστορικό κηλών

Δεν ευθύνεται πάντα ένας μεμονωμένος παράγοντας. Συχνότερα, πρόκειται για συνδυασμό επιβαρυντικών συνθηκών που δρουν αθροιστικά. Η αξιολόγηση των παραγόντων κινδύνου είναι χρήσιμη για την πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση, ειδικά σε άτομα με υψηλή πιθανότητα εμφάνισης.

 

Επιγαστρική κήλη: Συμπτώματα και Διάγνωση

Αρκετές φορές, οι επιγαστρικές κήλες δεν παρουσιάζουν εμφανή συμπτώματα. Ο ασθενής μπορεί να μην αντιλαμβάνεται την ύπαρξή της, ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια. Η εξέλιξη της κατάστασης, όμως, μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση τυπικών σημείων.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ψηλαφητό εξόγκωμα στην άνω μέση κοιλιακή χώρα
• Αίσθημα πίεσης ή καύσου στην περιοχή
• Πόνο κατά την άσκηση ή την αλλαγή στάσης
• Δυσφορία μετά από γεύμα
• Ευαισθησία στην πίεση
• Οξύ πόνο, ναυτία ή εμετό, σε περίπτωση περίσφιξης

Κατά την κλινική εξέταση, ο ιατρός ψηλαφεί το εξόγκωμα. Οι απεικονιστικές εξετάσεις προσφέρουν σαφή εικόνα της κήλης και βοηθούν στη διάγνωση της επιγαστρικής κήλης, ιδίως όταν αυτή δεν είναι ευδιάκριτη στην κλινική εξέταση. Το ιστορικό του ασθενούς συμπληρώνει την εικόνα.

 

 

Χειρουργική αντιμετώπιση

Καμία συντηρητική μέθοδος δεν οδηγεί σε ίαση. Μόνο η χειρουργική επέμβαση εξασφαλίζει την αποκατάσταση της ανατομικής συνέχειας. Στόχος της θεραπείας είναι η επανατοποθέτηση του περιεχομένου και η ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος. Κάθε επέμβαση σχεδιάζεται εξατομικευμένα, βάσει ανατομικών και λειτουργικών δεδομένων. Υπάρχουν δύο κύριες τεχνικές: η ανοικτή και η λαπαροσκοπική. Η πρώτη προϋποθέτει μικρή τομή πάνω από την περιοχή της κήλης, ενώ η δεύτερη χρησιμοποιεί κάμερα και ειδικά εργαλεία μέσω μικρών τομών. Και στις δύο περιπτώσεις, τοποθετείται συχνά συνθετικό πλέγμα για αποφυγή υποτροπής. Η επιλογή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και πρέπει να γίνεται με γνώμονα την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα.

 

Επιγαστρική κήλη: Ανάρρωση και Οδηγίες πρόληψης

Η μετεγχειρητική πορεία είναι συνήθως ομαλή. Οι περισσότεροι ασθενείς κινητοποιούνται την ίδια ημέρα. Η επάνοδος στις δραστηριότητες γίνεται σταδιακά, υπό καθοδήγηση. Οι πρώτες εβδομάδες είναι καθοριστικές για την επούλωση. Η συνεργασία με τον χειρουργό καθ’ όλη τη διάρκεια της αποθεραπείας είναι καθοριστική.

Η πρόληψη υποτροπής περιλαμβάνει:

• Αποφυγή άρσης βαρών για έξι εβδομάδες
• Σταδιακή επιστροφή στην άσκηση
• Ενυδάτωση και διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες
• Σωματικό βάρος εντός φυσιολογικών ορίων
• Αποχή από το κάπνισμα

Ο θεράπων ιατρός παρακολουθεί την πρόοδο και προσαρμόζει τις οδηγίες. Οι επιπλοκές είναι σπάνιες, ειδικά όταν τηρούνται οι μετεγχειρητικές συμβουλές. Πιθανή ενόχληση αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με ήπια αναλγησία. Ο τακτικός έλεγχος μειώνει τους κινδύνους και διασφαλίζει τη διατήρηση του αποτελέσματος.

 

Πρόγνωση και συμπληρωματικές παρατηρήσεις

Σε ειδικές περιπτώσεις, η παρουσία επιγαστρικής κήλης μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή λειτουργικότητα. Όταν το εξόγκωμα γίνεται ορατό κατά την όρθια στάση ή τη φυσική καταπόνηση, ορισμένοι ασθενείς αποφεύγουν δραστηριότητες που προηγουμένως ήταν φυσικές και ανώδυνες. Δεν είναι σπάνιο η κατάσταση να επηρεάσει και την ψυχολογία, καθώς δημιουργείται αίσθημα ανησυχίας ή φόβου για επιπλοκές. Ένα άλλο συχνό ζήτημα είναι η καθυστέρηση στη λήψη απόφασης για θεραπεία. Η αναβλητικότητα μπορεί να οδηγήσει σε σταδιακή επιδείνωση.

Ο ρόλος του θεράποντος χειρουργού είναι καθοριστικός. Ενημερώνει τον ασθενή, αξιολογεί την κήλη και προτείνει την ενδεδειγμένη προσέγγιση. Η σωστή επικοινωνία ενισχύει την εμπιστοσύνη και οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα. Με τη σύγχρονη χειρουργική τεχνολογία, οι περισσότερες επεμβάσεις γίνονται με ασφάλεια, ταχύτητα και μικρή ταλαιπωρία. Οι τεχνικές συνεχώς εξελίσσονται, ενώ το πλέγμα νέας γενιάς προσφέρει καλύτερη ενσωμάτωση και μειωμένες επιπλοκές.

 

Ο καταρτισμένος Γενικός Χειρουργός Σπύρος Χ. Ανδρικόπουλος έχει μετεκπαιδευτεί στη λαπαροσκοπική και ρομποτική χειρουργική του πεπτικού συστήματος και των κηλών σε πολυάριθμα νοσοκομεία της Μ. Βρετανίας. Διατελεί διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής του Λευκού Σταυρού Αθηνών. Εάν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με την επιγαστρική κήλη, ή για οποιαδήποτε άλλη ανάγκη σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.