Μαστολογία

 

Η μαστολογία είναι ο κλάδος της ιατρικής που ασχολείται με τη διάγνωση, την πρόληψη και τη θεραπεία των παθήσεων του μαστού. Πρόκειται για έναν τομέα που συνδυάζει γνώσεις από τη γενική χειρουργική, την ογκολογία, την ακτινολογία και τη γυναικολογία, με στόχο την ολιστική αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με τον μαστό.

Η εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας έχει συμβάλει σημαντικά στη μαστολογία, επιτρέποντας την ακριβή διάγνωση και την εφαρμογή εξατομικευμένων θεραπειών. Σήμερα, η μαστολογία δεν περιορίζεται μόνο στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, αλλά καλύπτει ένα ευρύ φάσμα παθήσεων, από τις πιο απλές καλοήθεις αλλοιώσεις μέχρι τις πιο πολύπλοκες καταστάσεις που απαιτούν εξειδικευμένη χειρουργική αντιμετώπιση.

 

Τι είναι η μαστολογία;

Η μαστολογία αποτελεί έναν εξειδικευμένο κλάδο της ιατρικής που εστιάζει στην υγεία του μαστού. Οι ειδικοί μαστολόγοι είναι εκπαιδευμένοι στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των παθήσεων που επηρεάζουν τον μαστό.

Η σημασία της προληπτικής ιατρικής είναι καθοριστική στη μαστολογία. Οι γυναίκες ενθαρρύνονται να υποβάλλονται σε τακτικούς ελέγχους, καθώς η πρώιμη διάγνωση μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη βελτίωση της πρόγνωσης των ασθενειών του μαστού.

Οι διαγνωστικές εξετάσεις που χρησιμοποιούνται στη μαστολογία περιλαμβάνουν:

• Κλινική εξέταση μαστού: Διενεργείται από τον ιατρό και στοχεύει στην ανίχνευση οποιασδήποτε ανωμαλίας.
• Μαστογραφία: Η βασική απεικονιστική εξέταση για την πρόληψη και τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού.
• Υπερηχογράφημα μαστού: Συμπληρωματική εξέταση, χρήσιμη για την ανίχνευση καλοήθων ή κακοήθων βλαβών.
• Μαγνητική τομογραφία μαστού: Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που απαιτείται λεπτομερής απεικόνιση του μαστού.
• Βιοψία μαστού: Απαραίτητη εξέταση για την ιστολογική ανάλυση ύποπτων βλαβών.

 

 

Μαστολογία: Παθήσεις μαστού

Ανάλογα με τη φύση και την αιτία τους, οι παθήσεις του μαστού διακρίνονται σε καλοήθεις και κακοήθεις. Ως καλοήθεις παθήσεις ορίζονται οι μη καρκινικές βλάβες, ενώ ως κακοήθεις ορίζονται οι καρκινικές παθήσεις.

 

Καλοήθεις παθήσεις του μαστού

Οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού είναι αρκετά συχνές και, αν και δεν είναι επικίνδυνες για τη ζωή, μπορεί να προκαλέσουν σημαντική ενόχληση ή άγχος στις ασθενείς. Οι κυριότερες είναι οι κάτωθι:

• Ινοαδένωμα: Πρόκειται για έναν καλοήθη όγκο που εμφανίζεται συχνότερα σε νεαρές γυναίκες. Συνήθως είναι κινητός, ανώδυνος και έχει λείο περίγραμμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν απαιτεί χειρουργική αντιμετώπιση, εκτός εάν προκαλεί πόνο ή αυξάνεται σε μέγεθος.
• Κύστεις μαστού: Πρόκειται για μικρούς, γεμάτους με υγρό σχηματισμούς που αναπτύσσονται μέσα στο μαστικό αδένα. Μπορούν να προκαλέσουν πόνο ή αίσθημα βάρους, αλλά δεν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
• Ινοκυστική μαστοπάθεια: Πρόκειται για μια πολύ συχνή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την παρουσία ινώδους ιστού και κύστεων. Οι γυναίκες με ινοκυστική μαστοπάθεια μπορεί να εμφανίσουν πόνο, οίδημα και αλλαγές στην υφή του μαστού, ιδιαίτερα πριν από την έμμηνο ρύση.
• Γαλακτοκήλη: Είναι μια καλοήθης κύστη που περιέχει γάλα και εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες που θηλάζουν. Συνήθως υποχωρεί αυτόματα, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτήσει παροχέτευση.
• Λίπωμα: Πρόκειται για έναν καλοήθη όγκο λιπώδους ιστού που αναπτύσσεται στον μαστό. Δεν προκαλεί πόνο και δεν απαιτεί θεραπεία, εκτός αν γίνει πολύ μεγάλος ή προκαλέσει αισθητικά προβλήματα.

 

Κακοήθεις παθήσεις του μαστού

Ο καρκίνος του μαστού είναι η συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες. Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του, μπορεί να είναι διηθητικός ή μη διηθητικός. Οι πιο συνηθισμένες μορφές καρκίνου του μαστού περιλαμβάνουν:

• Διηθητικό καρκίνωμα των πόρων: Είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου του μαστού και προέρχεται από τα επιθηλιακά κύτταρα των γαλακτοφόρων πόρων.
• Διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα: Αναπτύσσεται στα αδενικά λόβια του μαστού και μπορεί να είναι πιο δύσκολο να ανιχνευθεί στη μαστογραφία.
• Φλεγμονώδης καρκίνος του μαστού: Μια πιο σπάνια αλλά πολύ επιθετική μορφή καρκίνου, που προκαλεί ερυθρότητα και οίδημα στο δέρμα του μαστού.
• Νόσος Paget του μαστού: Εμφανίζεται στη θηλή και χαρακτηρίζεται από αλλοιώσεις που μοιάζουν με έκζεμα.

Η αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού απαιτεί εξατομικευμένη θεραπεία, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ορμονοθεραπεία ή στοχευμένες θεραπείες. Η έγκαιρη διάγνωση μέσω προληπτικών ελέγχων είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχή θεραπεία.

 

Φρουρός Λεμφαδένας

Ο φρουρός λεμφαδένας είναι ο πρώτος λεμφαδένας που δέχεται τη λέμφο από την περιοχή ενός όγκου. Η ανίχνευση του φρουρού λεμφαδένα αποτελεί κρίσιμο βήμα στη σταδιοποίηση του καρκίνου του μαστού και επιτρέπει την επιλογή της βέλτιστης θεραπευτικής προσέγγισης. Πιο διαδεδομένη μέθοδος ανίχνευσης αποτελεί η χορήγηση ραδιοκολλοειδούς σημασμένου με ραδιενεργό Τεχνήτιο (Tc99m).

Η διαδικασία ανίχνευσης ξεκινά με την έγχυση του ραδιοκολλοειδούς στην περιοχή γύρω από τον όγκο ή τη θηλή του μαστού. Το ραδιοκολλοειδές μεταφέρεται μέσω των λεμφικών αγγείων στους λεμφαδένες, επιτρέποντας την απεικόνισή τους με κάμερα γάμμα. Έτσι, ο χειρουργός μπορεί να εντοπίσει τον φρουρό λεμφαδένα και να τον αφαιρέσει για παθολογοανατομική εξέταση.

Η μέθοδος αυτή προσφέρει αξιόπιστα αποτελέσματα, συμβάλλοντας στον εντοπισμό πιθανής διασποράς του καρκίνου στους λεμφαδένες. Η βιοψία του φρουρού λεμφαδένα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για εκτεταμένη λεμφαδενεκτομή, περιορίζοντας τις επιπλοκές, όπως το λεμφοίδημα. Επιπλέον, η χρήση αυτής της τεχνικής συμβάλλει στη διατήρηση της ποιότητας ζωής των ασθενών, καθώς αποφεύγονται περιττές χειρουργικές επεμβάσεις που μπορεί να έχουν μακροχρόνιες παρενέργειες.

Η ανίχνευση του φρουρού λεμφαδένα αποτελεί σημαντική πρόοδο στη διαχείριση του καρκίνου του μαστού. Με τη χρήση σύγχρονων τεχνικών, εξασφαλίζεται εξατομικευμένη θεραπεία, μειώνοντας την ανάγκη για εκτεταμένες χειρουργικές επεμβάσεις και βελτιώνοντας τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα για τις ασθενείς.

 

Ο καταρτισμένος Γενικός Χειρουργός Σπύρος Χ. Ανδρικόπουλος έχει μετεκπαιδευτεί στη χειρουργική του μαστού σε πολυάριθμα νοσοκομεία της Μ. Βρετανίας. Διατελεί διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής του Λευκού Σταυρού Αθηνών. Εάν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη μαστολογία, ή για οποιαδήποτε άλλη ανάγκη σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.